Merel Kooning publiceerde in 2020 ‘Mama rijdt een Bentley’, dat meteen in de top tien van Managementboek belandde. Met het boek moedigt ze ambitieuze vrouwen aan iets van het leven te maken en, ondanks alle ballen die ze in de lucht moeten houden, hun doel te blijven nastreven. Onlangs verscheen haar tweede boek ‘De welvarende tandarts’. Bij het congres Mondzorgpraktijk Anno Nu 2023 (op 9 december in Utrecht) houdt ze een keynote over 'hoe je als mens én als medisch ondernemer met al je talent het beste uit de verf komt'.
Merel Kooning (44) vertelt dat ze als ijverig en creatief kind al jong ontdekt dat ze tandarts of orthodontist wil worden. ‘Ik vond het heel mooi dat zo’n professional in een ruimte creatief bezig is en tegelijk mensen helpt met een mooi gebit.’ Ze speelt ook fluit en denkt na over een loopbaan in de muziek. Nadat ze tandheelkunde heeft afgerond in Nijmegen, doet ze nog een jaar de Toneelschool, maar kiest vervolgens definitief voor de mondzorg. Naast haar werk als tandarts is Kooning actief als kunstschilder en start ze een eigen kledinglijn voor werkkleding, waarmee ‘medewerkers veel lekkerder in hun vel zitten’. Op haar 35e wordt ze miljonair en kan ze haar eerste Bentley kopen.
In de ogen van Merel Kooning hoort persoonlijke groei tot de menselijke natuur. ‘Eigenlijk gaat het erom dat als je iets wilt, het eigenlijk allemaal al in je zit en je moet proberen dat naar boven te halen. Daarvoor heb je soms begeleiding nodig van een mentor en ook moet je proberen draagvlak te ontwikkelen in je omgeving. Stel eerst de vraag: wat wil ik nu eigenlijk? Daarvoor moet je de tijd nemen en oppassen dat het niet ondergesneeuwd raakt in de ratrace van alledag. Doe je de dingen omdat anderen die van jou willen of omdat ze je eigen talent of verlangen zijn?’
‘Zet je stip op de horizon’
Als je je wilt ontwikkelen in je vak of in andere talenten, moet je elke dag nieuwe stappen zetten op weg naar je doel, is het advies van Kooning. ‘Hoe hoog je die lat legt, is voor je succes niet zo belangrijk, als je maar elke dag nieuwe stappen zet. Mijn visie is dat ieder mens die met mij of mijn team in aanraking komt, naar buiten moet gaan met een betere mondgezondheid en een beter gevoel. Ik wil dat wij iets toevoegen. Ik zie veel tandartsen die hun uurtjes draaien, weer naar huis gaan, vakantie nemen, sporten en weer hun uurtjes draaien. Als je voor jezelf geen specifieke doelen bepaalt, geen stip op de horizon zet, ga je in mijn ogen alleen maar achteruit.’
‘Ken je valkuilen’
In het eerste deel van haar boek beschrijft Kooning de tandarts als menstype. ‘Het is een praktisch ingesteld, vaak ook eigenwijs type, met wie het soms lastig samenwerken is. Je moet dus goed weten wie je bent, goed in de spiegel kijken en je eigen valkuilen kennen. Dan herken je anderen ook beter en kun je ook beter in verbinding zijn met je omgeving. Dat is nodig als je een team moet aansturen.’
Bij het management gaat het erom dat je naar boven haalt wat er in je teamleden zit, stelt Kooning. ‘In mijn optiek zijn processen en protocollen niet het belangrijkste, maar het opbouwen van een fantastisch team. Om dat team goed te managen moet je je mensen én hun verlangens kennen. Zodat je weet waar zij naartoe willen groeien. Als je goed luistert, je teamleden echt ziet en echt in gesprek gaat, kun je kijken hoe je die verlangens samen waar kunt maken. Dat betekent dat je met elkaar op dezelfde frequentie bezig bent. Als iemand roet in het eten gooit, kan dat het hele team ontwrichten. Verwijder daarom de rotte appels. Durf op te treden en afscheid te nemen van mensen die niet meewillen.’
‘Stop belemmerende overtuigingen niet weg’
Zelf is Kooning ook wel eens overvallen door rottigheid in haar team. ‘Teamleden die roddelen, clubjes vormen en gif verspreiden. Ik heb toen duidelijk gemaakt: soms is het hier een kippenhok, maar we moeten open en eerlijk met elkaar omgaan. Dat zijn kernwaarden in mijn praktijk: openheid en eerlijkheid. Daarbij gaat het ook om bewustwording bij mezelf. Ik geloof namelijk dat de dingen die in de praktijk gebeuren de weerspiegeling zijn van mijn innerlijke gezondheid en bewustzijn. Als er rottigheid was in de praktijk keek ik ook altijd bij mezelf naar binnen: wat zit er achter dat probleem? Ik kwam erachter dat ik graag lief gevonden wil worden en niet altijd goed mijn mond durfde open te trekken.’
‘Breng je talent tot expressie’
Kijk naar wie je echt bent, stelt Kooning. ‘Op sociale media zie je dat mensen zichzelf prachtig etaleren, maar veel interessanter is het om te kijken wie je echt bent. Ik geloof dat ieder mens een uniek talent heeft. Probeer dat te vinden en probeer dat tot expressie te brengen. Als je die reis aandurft, stoot je je geheid tegen allerlei stenen, vaak overtuigingen uit het verleden. Je kunt wel proberen die onder water te duwen, maar die bal krijgt steeds meer weerstand. Uiteindelijk zul je die dingen toch onder ogen moeten zien. Ik dacht dat mijn zachtheid echt een ramp was. Nu denk ik: nee, juist niet. Daarom blijven medewerkers heel lang bij mij werken en lopen ze met mij weg. En patiënten komen daarom graag naar mij toe. Dat is ook een grote kracht.’
‘Doe meer dan er gevraagd wordt’
Kooning beschrijft in ‘De welvarende tandarts’ twaalf ‘instrumenten’ die tandartsen helpen succesvol te worden. Probeer altijd meer te doen dan wat er van je gevraagd wordt, stelt ze. ‘Deel je doel met je team. Ik hoor vaak dat een tandarts, omdat het zo'n eigengereid type is, op eigen houtje van alles wil. Het hele team kan daardoor van slag raken, als ze niet goed weten waar die tandarts mee bezig is. Als je een ondernemende tandarts bent, deel de dingen die je wilt met je team. Zorg ervoor dat er ook iets inzit waar zij zelf warm van worden. Zo kun jij ook je doel bereiken. Blijf in verbinding. Wees open en eerlijk met elkaar. Zorg dat het gedeelde winst wordt.’
‘Focus op wat je wilt’
Kooning beschrijft ‘Aannemen’ en ‘Focus’, als belangrijke instrumenten bij de mindset van de tandarts. ‘Als je iets graag wilt, zullen er altijd mensen op je pad komen. Dat vraagt dat je bereid bent om je eigen overtuigingen opzij te zetten en de overtuiging van een ander aan te nemen. Als je wilt groeien en je wilt jezelf beteren, dan kan een andere visie heel interessant zijn. Een belangrijk instrument is ook focus, aandacht. Door je te concentreren op iets, kun je het verschil maken. Als je geest overal is, dan wordt alles niks.’
‘Blijf vitaal’
Cruciaal is dat de tandarts vitaal blijft en fysieke klachten voorkomt. ‘Omdat een tandarts natuurlijk in een hele onhandige positie zijn dag doorbrengt, is het heel belangrijk om goed voor je fysiek te zorgen. Ik zie veel tandartsen die met klachten naar de chiropractor gaan of de fysiotherapeut. Ga liever aan de voorkant lekker sporten of hardlopen.’ En vergeet vooral niet te genieten van het vak en maak het niet te zwaar, zegt Kooning. ‘Als ik met een medewerker een kopje koffie zit te drinken, geniet ik. Of als ik een patiënt spreek en die vertelt hoe blij hij of zij is met een nieuwe creatie die ik heb gemaakt, geniet ik van die verbinding.’
